#1 Hướng dẫn kỹ thuật xông hơi trong sáo trúc

Tác Giả viettuanbtk@gmail.com at January 19, 2023

Xông hơi là gì?

Xông hơi là một trong nhiều phương pháp luyện hơi. Tuy nhiên, trong quá trình tập luyện sáo trúc thì xông hơi là phương pháp
rất quan trọng và giúp ích to lớn cho quá trình học thổi sáo.
Lý do là vì đặc thù thổi sáo thì môi không có ngậm mà chỉ để môi hờ trên lỗ thổi của cây sáo.

Tập luyện Xông hơi cơ bản nhất là lấy hơi thật dài và thổi từng nốt rõ ràng.
Lấy hơi như thế nào cho đúng cách cũng là một phần rất quan trọng phải luyện tập (Tới phần hướng dẫn sẽ nói chi tiết) chứ không đơn giản đâu.
Bạn lấy hơi tốt nhất thì sẽ dễ dàng điều tiết làn hơi và làm chủ làn hơi.
Đặc biệt khi bạn lên sân khấu biểu diễn thì sẽ rất run, dễ mất tập trung.
Nếu bạn lấy hơi không hợp lý sẽ rất dễ bị mất nhịp hoặc thổi nốt bị xì hoặc thậm chí là tịt nốt.

Trong bài viết này mình sẽ hướng dẫn cho các bạn cách tập Xông hơi sáo từ cấp độ cơ bản tới nâng cao.
Hi vọng rằng sẽ giúp ích cho các bạn tự học thổi sáo nhé. Tuy nhiên, mình đề xuất với cách tập là đi từ chậm tới chắc nhé.
Tập cơ bản khoảng 6 tháng, mỗi ngày 30 phút thôi. Sau đó tập tiếp từng phần trong 6 tháng.
Lưu ý rằng, dù sau này thổi tốt thì cũng nên xông hơi hàng ngày nhé.

Tập Xông hơi có tác dụng gì?

Bạn có thể nghĩ tiêu đề này là thừa ai cũng biết. Nhưng trong qúa trình tập luyện môn sáo trúc mình nhận thấy rằng, hiểu được việc tập xông hơi có tác dụng ra sao thì các bạn sẽ có động lực tập và cực kỳ hiệu quả cho sao này. Vì vậy mình sẽ liệt kê các tác dụng để các bạn tham khảo nhé.

Tác dụng 1:

Tập Xông Hơi chắc chắn là cho bạn có làn hơi khỏe và kiểm soát được làn hơi. Khi bạn có làn hơi khỏe và kiểm soát được thì việc bạn thể hiện một bài nhạc cũng dễ dàng hơn nhiều.

Tác dụng 2:

Bạn sẽ cải thiện sức khỏe rất nhiều nếu bạn tập đúng. Lý do là khi bạn tập bạn phải hít sâu không khí và đẩy vào bụng lẫn ngực. Việc này giúp cơ thể bạn hấp thụ ôxy nhiều hơn. Khi bạn đẩy hơi từ từ ra ngoài thì không khí sẽ được đẩy tới các cơ quan lâu hơn và sâu hơn nên được các tế bào được hấp thụ ôxy nhiều hơn. Về sức khỏe có nhiều lợi ích lắm nhưng chỉ là phần phụ nên các bạn tìm hiểu thêm nhé.

Tác dụng 3:

Tập xông hơi giúp cơ môi của bạn cứng dần và ổn định. Cơ môi của bạn ổn định thì tiếng sáo của bạn sẽ ổn định. Không có đường đi tắt đón đầu được nhé. (Lưu ý rằng không nên ém cái môi lại để tiếng sáo trong nhé.)

Tác dụng 4:

Tập xông hơi giúp bạn rèn luyện tính kiên trì. Vì tập xông hơi sẽ rất là nhàm chán.

Tác dụng 5:

Tập xông hơi giúp bạn chỉnh được tiếng sáo to, nhỏ, căng đầy, hay bị sì hay không? Đây là điều vô cùng quan trọng để cải thiện tiếng sáo. Và không ai giúp bạn được, bạn phải tập mới cảm nhận và hiểu ra vấn đề này. Bạn nên nhớ câu này: Các nốt thấp thì căng đầy và tròn. Các nốt cao thì vừa đủ không bị chói. Đặc biệt, nên sử dụng cây sáo trầm để rèn luyện xông hơi nhé. Chọn cây Fa trầm hoặc Sol trầm là tốt nhất. Nếu không có sáo thì dùng sáo Đô hay Si cũng được.

Phương pháp tập luyện xông hơi cơ bản 1

Đây là phương pháp tập cơ bản nhất để các bạn tập luyện nhé. Mong các bạn đừng tập luyện vội vàng mà sẽ làm giảm hiệu quả của việc xông hơi.

Bạn nên hẹn giờ 30 phút trong điện thoại, khi luyệt tập bàn đừng để mất tập trung, không nên nhắn tin hay lướt fb, tik tok để làm gián đoạn và mất thời gian của việc tập luyện.

Bạn nên chọn 1 nốt trên cây sáo để thổi (mình trước chọn nốt sol sau đó nốt La, lý do là 2 nốt này dễ thổi, thuận tay, vừa tai nghe để dễ điều chỉnh âm sắc sao cho mình ưng nhất).

Bạn lấy hơi như sau: Bạn lấy miệng hít nhanh một hơi đầy bụng, sau đó hít nhanh một hơi vào ngực rồi mới thổi từ từ ra cây sáo (Việc bạn lấy hơi như vậy ban đầu rất mệt và hơi khó, tuy nhiên một vài hôm bạn sẽ quen và cải thiện làn hơi rất nhanh).

Lấy hơi xong bạn thổi vào nốt bạn chọn và dùng tai lắng nghe kỹ xem: nốt đó cao độ đúng chưa? âm sắc phát ra căng đầy, tròn chưa? cao độ nốt thổi có bị sì không? Hơi thổi từ miệng ra ngoài lỗ sáo nhiều hay ít? (Lưu ý khi thổi vào nốt sáo bạn phải đánh lưỡi nhé)

Bạn cố gắng tập luyện như vậy khoảng 3 tới 6 tháng, mỗi ngày 30 phút thì sẽ giúp bạn rất nhiều.

Lưu ý rằng: Mục tiêu của việc luyện xông hơi này là giúp bạn quen với việc lấy hơi và rèn luyện tiếng sáo cho đẹp

Vô cùng quan trọng: Khi thổi các nốt ở cao độ cao như: La2, Si2, Đô3, Rê3, Mi3, Fa3, Sol3 tuyệt đối không được ém môi nhé. Sau khi tập xông hơi xong bạn nên giành 10 phút tập bài tập kỹ thuật đánh lưỡi đơn

Phương pháp tập luyện xông hơi cơ bản 2

Sau khi bạn luyện xông hơi cơ bản 1 tốt rồi thì bạn đã có một làn hơi tạm gọi là ổn định, cơ môi của bạn cũng tạm gọi là ổn định và tai của bạn nghe âm sắc và cảm nhận cũng tạm gọi là ổn định nhé.

Bây giờ bạn cũng dùng phương pháp như vậy nhưng bạn sẽ thổi từ nốt Đô 1 cho tới nốt Đô 3 lần lượt. Bạn cũng chỉ tập khoảng 30 phút nhé. Có một điều bạn luyện tập đừng có cố gắng thổi cho hết sạch hơi trong bụng, mà nên luôn luôn giữ cho mình một lượng hơi cần thiết để chuẩn bị cho làn hơi tiếp theo và không bị mệt. Ban đầu, mỗi một nốt bạn thổi kéo dài chỉ cần 5 tới 10 nhịp, nếu bạn cảm thấy còn hơi thì có thể kéo dài từ 10 tới 15 nhịp, nốt nào cũng thế nhé.

Lưu ý rằng đầu mỗi nốt bạn phải đánh lưỡi đơn và trong 1 chu kỳ thổi từ Đô 1 tới Đô 3 bạn không được hạ cây sáo xuống để luyện tay và luyện thế môi. Đây là lưu ý vô cùng quan trọng. Và bạn phải tập phượng pháp 1 thì mới nên tập phương pháp 2 nhé. Nếu chưa tập phương pháp 1 mà tập phương pháp 2 này thì bạn sẽ rất khó làm đó. Nếu bạn không tin bạn có thể thử để trải nghiệm nhé.

Phương pháp tập luyện xông hơi cơ bản 3

Sau khi bạn luyên xông hơi co bản 2 trong khoảng 6 tháng rồi thì xin chúc mừng bạn là tiếng sao và làn hơi của bạn đã tốt rồi. Bạn vẫn nên tập luyện phương pháp xông hơi cơ bản 1 và 2 đồng thời nhé. Nếu thời gian ít thì bạn luyện ít, nếu thời gian nhiều bạn căn khoảng 15 tới 20 phút luyện mỗi ngày.

Bây giờ bạn có thể luyện tập xông hơi cơ bản 3 để giúp bạn thêm kỹ năng trong sử dụng kỹ thuật key nốt hay chạy ngón nhanh, đặc biệt trong những tác phẩm độc tấu giành riêng cho sáo trúc. Kỹ thuật này được sử dụng khá nhiều và rất khó để tạo ra âm sắc đẹp.

Bạn sẽ tập giống như phương pháp luyện xông hơi cơ bản 3 và kết hợp key các nốt khi tới nốt nào thì key nốt đó. Bạn cố gắng đống mở thật nhanh các nốt đó. Bạn sẽ rất mỏi tay và tốn hơi. Bạn đừng lo lắng vì như vậy bạn đang tập đúng cách. Bạn cứ kiên trì và khắc phục dần dần nhé.

Trên đây là tổng hợp kinh nghiệm của chính bản thân mình trong quá trình tự học môn sáo trúc. Nếu bạn thấy hợp lý thì bạn tập nếu bạn thấy chưa hợp lý thì bỏ qua nhé.

Nếu các bạn đam mê sáo trúc thì nên đi học ở nơi nào uy tín và có sự chỉ dẫn trực tiếp từ người Thầy dạy sẽ tốt hơn và nhanh tiến bộ hơn rất nhiều.

Chúc các bạn tập sáo và ngày càng đam mê hơn.